Sự tắc nghẽn hoặc co thắt bất cứ ống nào mang mật đi từ gan đến túi mật và sau đó đến tá tràng.
Sự tắc nghẽn dẫn đến ứ mật, và phát sinh hoàng đảm do tích luỹ bilirubin trong máu. Tắc nghẽn ống mật kéo dài có thể dẫn đến xơ gan mật thứ phát, một loại bệnh gan giai đoạn cuối.
Ống mật có thể bị tắc hoặc bị hẹp do nhiều nguyên nhân khác nhau. Có lẽ nguyên nhân phổ biến nhất là sỏi mật, thường được tạo thành trong túi mật và đi vào ống mật chủ.
Một khối u ở tuyến tụy có thể đè lên phần dưới của ống mật chủ.
Đôi khi, ung thư ở các cơ quan khác có thể lan đến hệ thống mật và gây tắc nghẽn. Ung thư ống mật là một nguyên nhân rất hiếm thấy gây tắc nghẽn.
Tắc nghẽn ống mật có thể là tác dụng phụ hiếm thấy của một loại thuốc nào đó, như thuốc an thần, thuốc chống vi khuẩn, và hormon giới tính. Nó cũng có thể có nguyên nhân do chấn thương, như chấn thương trong khi phẫu thuật túi mật do viêm đường mật, và rất hiếm thấy, do nhiều loại sán hoặc giun khác nhau xâm nhập vào ống mật.
Tất cả bệnh nhân đều bị hoàng đảm tắc nghẽn, đặc trưng bởi phân bạc màu (do thiếu lượng bilirubin bình thường) và nước tiểu sẫm màu (do có quá nhiều bilirubin) và da có màu vàng. Một số bệnh nhân cũng bị ngứa, có nguyên nhân do sự có mặt của muối mật ở da.
Những triệu chứng khác tùy thuộc vào nguyên nhân tắc nghẽn mật-ví dụ: đau bụng do sỏi túi mật, hoặc sụt cân do nhiều loại ung thư.
Kiểm tra chức năng gan có thể tìm ra khả năng tắc nghẽn, vị trí tắc nghẽn có thể xác nhận bằng siêu âm và chụp X quang đường mật hoặc ERCP.
Nếu ống mật bị tắc do thuốc, không nên tiếp tục dùng thuốc. Trong những trường hợp khác, tắc nghẽn có thể mổ cắt bỏ hoặc bằng cách gắn thiết bị vào đèn nội soi được đưa xuống ống tiêu hóa và lên ống mật chủ.
Khi tắc nghẽn do ung thư quá phát không thể phẫu thuật cắt bỏ, tắc nghẽn thường được giải quyết bằng cầu nối để giảm hoàng đảm. Điều này có thể tiến hành bằng cách nối một quai ruột vào túi mật hoặc vào hệ mật phía trên vị trí tắc nghẽn. Một cách lựa chọn khác, một ống có thể được đẩy qua vị trí tắc nghẽn để mật có thể chảy qua.
Tài liệu và thông tin trong bài viết này được trích dẫn từ cuốn Từ điển Bách khoa Y học Anh Việt A-Z mà tác giả là một nhóm nhà khoa học do Giáo sư Ngô Gia Hy làm chủ biên.
Tags:
Tags:
Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z) là cuốn sách về kiến thức y học chuyên sâu với các từ tiếng Anh được giải thích bằng tiếng Việt giản dị, dễ hiểu, có hệ thống và bảo đảm độ tin cậy, tác giả là một nhóm nhà khoa học do Giáo sư Ngô Gia Hy làm chủ biên.
Cuốn sách nổi tiếng này của tác giả GS.TS.BS Nguyễn Chấn Hùng đã được NXB Tổng hợp TP HCM tái bản nhiều lần.
"Khi hơi thở hóa thinh không" là một cuốn hồi ký đầy xúc động và sâu sắc của Paul Kalanithi, một bác sĩ phẫu thuật thần kinh trẻ tuổi người Mỹ gốc Ấn. Anh đã viết cuốn sách trong những tháng cuối đời khi anh đối mặt với căn bệnh ung thư phổi giai đoạn cuối.
