Áp xe vú là biến chứng nghiêm trọng của viêm tuyến vú không được điều trị kịp thời, đặc biệt phổ biến ở phụ nữ trong giai đoạn cho con bú.
Tình trạng áp xe vú sau sinh xảy ra khi bầu vú tích tụ mủ, dẫn đến sưng tấy, viêm đỏ, gây ra nhiều tác động xấu đến sức khỏe và chất lượng sữa mẹ. Nếu không được xử lý kịp thời, áp xe vú có thể gây ra biến chứng nguy hiểm, thậm chí có khả năng tiến triển thành ung thư vú.
Áp xe vú sau sinh là tình trạng nhiễm trùng ở vú do vi khuẩn như tụ cầu, liên cầu, trực khuẩn và phế cầu gây ra. Đây là hiện tượng viêm, sưng, nóng đỏ và đau nhức do mủ tích tụ bên trong tuyến vú. Các ổ áp xe vú có thể hình thành ở nhiều vị trí khác nhau như trước tuyến, trong tuyến và sau tuyến vú. Quá trình phát triển ổ áp xe thường trải qua ba giai đoạn: viêm, tạo thành áp xe và hoại tử. Nếu không điều trị kịp thời, tình trạng áp xe vú sau sinh có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân phổ biến nhất gây áp xe vú sau sinh là tắc tia sữa. Bên cạnh đó, các yếu tố như suy giảm hệ miễn dịch, nứt núm vú hoặc trầy xước vú cũng có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập qua da vào tuyến vú, gây viêm và hình thành ổ mủ.
Tắc tia sữa gây áp xe vú khi dòng sữa bị chặn tại các ống dẫn sữa, khiến sữa không thể thoát ra ngoài. Quá trình này dẫn đến ứ đọng, làm các ống sữa căng giãn, gây chèn ép và tạo ra viêm nhiễm. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm tuyến vú sẽ tiến triển thành áp xe tuyến vú.
Các thói quen như không day đều bầu sữa để thông tia sữa sau sinh, không vắt bỏ sữa dư thừa hay không vệ sinh sạch sẽ vùng đầu vú trước và sau khi cho con bú cũng là những nguyên nhân dẫn đến áp xe vú sau sinh.
> Kiến thức y học tin cậy về áp xe vú
Phụ nữ sau sinh đang cho con bú: Sữa mẹ có thể gây nứt núm vú hoặc bé cắn vào làm tổn thương, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập, gây ra áp xe vú.
Phụ nữ trong thời kỳ sinh nở và nuôi con: Những người bị suy yếu sức khỏe, ăn uống thiếu dinh dưỡng, thức đêm thường xuyên, và phải lao động nặng nhọc mà ít nghỉ ngơi có nguy cơ cao bị ứ đọng sữa trong tuyến vú, từ đó dễ dẫn đến tình trạng áp xe vú.
Tắc tia sữa: Phụ nữ đang cho con bú không vắt bỏ sữa thừa sau khi bé bú hoặc không thông tia sữa đúng cách có thể bị tắc sữa. Sữa không thoát ra ngoài được sẽ đông kết, gây chèn ép ống dẫn sữa, dần dần hình thành các ổ áp xe ở vú.
• Đau nhức sâu trong tuyến vú: Đây là dấu hiệu đặc trưng khi mủ và viêm nhiễm hình thành trong vú. Cảm giác đau tăng lên khi ấn vào vùng áp xe vú, và cũng xuất hiện khi cử động vai hoặc cánh tay.
• Sưng và căng tức vú: Tình trạng sưng và căng ngực trở nên nghiêm trọng hơn, vú căng cứng, có thể gây khó chịu.
• Cục cứng trong vú: Khi dùng tay sờ nắn, người bệnh có thể cảm nhận được một hoặc nhiều cục cứng ở bên trong vú. Những khu vực này thường đau nhức, kèm theo sưng đỏ.
• Đau buốt khi cho con bú: Viêm tuyến vú, tắc tia sữa hay áp xe tuyến vú đều khiến người mẹ cảm thấy đau buốt mỗi khi cho con bú.
• Sưng đỏ và da ngực nóng: Nếu ổ áp xe vú nằm gần bề mặt, vùng da ngực bị áp xe sẽ trở nên sưng tấy, có màu đỏ hoặc vàng nhạt. Ở trường hợp nặng, da có thể chuyển sang hoại tử và khi sờ vào sẽ cảm nhận được nhiệt độ tăng cao.
• Sốt và ớn lạnh: Tùy vào mức độ viêm nhiễm, bệnh nhân có thể bị sốt nhẹ khoảng 38 độ hoặc sốt cao tới 39-40 độ. Sốt thường kèm theo cảm giác ớn lạnh và rùng mình.
> Bệnh áp xe vú nguy hiểm như thế nào?
Nếu không được điều trị kịp thời, áp xe vú có thể gây ra hoại tử vú với các biểu hiện như: sưng to, phù nề, da vú có màu vàng nhạt, hạch bạch huyết sưng to. Trường hợp nặng, ổ áp xe có thể tự vỡ, chảy mủ kèm mùi hôi khó chịu.
Để ngăn ngừa nguy cơ áp xe vú sau sinh, việc giữ gìn vệ sinh vùng vú và núm vú là rất quan trọng. Trước và sau khi cho con bú, mẹ cần làm sạch vùng này để tránh vi khuẩn xâm nhập, đồng thời hạn chế nguy cơ trầy xước hay nứt núm vú.
Bên cạnh đó, mẹ nên tập cho bé bú no và bú hết một bên vú trước khi chuyển sang bên kia. Nếu bé bú không hết, mẹ cần vắt sữa ra để tránh ứ đọng và tắc tia sữa – nguyên nhân chính dẫn đến áp xe vú.
Ngoài ra, việc tăng cường sức đề kháng bằng cách ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý, tránh thức khuya và lao động quá sức cũng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở tuyến vú, mẹ nên nhanh chóng thăm khám và nhận tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa để kịp thời điều trị và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm của áp xe vú.
Tags:
Tags:
"Cẩm nang chăm sóc bé" - là chuyên đề được Ykhoangaynay.com thực hiện dựa trên tài liệu “Cẩm nang chăm sóc Bà mẹ và Em bé” do Bác sĩ Nguyễn Lân Đính, nguyên Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng Trẻ em dịch và chú giải, Giáo sư Bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Phượng (nguyên giám đốc Bệnh viện Từ Dũ, TP.HCM) hiệu đính và viết lời giới thiệu.
Bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính lây lan mạnh theo đường hô hấp, gây nên bởi vi rút thuộc họ Paramyxoviridae. Bệnh có thể diễn biến nặng khi có các biến chứng nguy hiểm. Đây là một trong những căn nguyên gây tỷ lệ tử vong cao ở các nước đang phát triển.
Cúm mùa là một bệnh nhiễm trùng hô hấp cấp tính do virus cúm gây nên. Bệnh xảy ra hàng năm, thường lây nhiễm trực tiếp từ người bệnh sang người lành thông qua các giọt bắn nhỏ khi nói chuyện, khi ho, hắt hơi.
Cúm là bệnh truyền nhiễm cấp tính lây lan nhanh theo đường hô hấp, do vi rút cúm A, B, C, Á cúm gây ra với nhiều subtype khác nhau. Bệnh diễn biến đa dạng từ nhẹ đến nặng, có thể gây thành dịch lớn.
Sốt là một triệu chứng thường gặp ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, có nhiều cha mẹ chủ quan để trẻ bị co giật do sốt cao, thậm chí co giật nhiều lần gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
Đau hoặc nhạy cảm đau kèm theo cảm giác căng tức ở một hoặc cả hai bên vú.
