Sùi mào gà: Nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng bệnh và cách chữa trị sùi mào gà; những kiến thức cần biết để bảo vệ chính mình và người thân.
- Sùi mào gà là những mảng hay đám mô mềm khác thường xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trong vùng sinh dục nam và nữ, cổ tử cung, hậu môn và trực tràng (quan hệ qua đường sau).
- Sùi mào gà do một số chủng của loại virus gây bệnh u nhú ở người (HPV - human papilloma virus) gây ra và được lây truyền khi quan hệ tình dục.
- Các chủng virus HPV gây sùi mào không gây ung thư.
- Đám sùi có thể được loại bỏ bằng kem bôi, phá hủy bằng nhiệt độ lạnh khu trú hoặc tia laser nhưng không giúp đào thải toàn bộ virus. Cơ thể cần đến 2 năm để đạt được điều đó.
- Nguy cơ lây nhiễm sùi mào gà có thể giảm bằng cách sử dụng bao cao su và tiêm phòng vaccine HPV.
Có tên tiếng Anh là Genital Warts, là những mảng hay đám mô mềm khác thường mà bạn có thể nhìn thấy hoặc sờ thấy khi so sánh với vùng mô lành xung quanh, với kích thước có thể rất nhỏ vài milimet đến nhiều centimet, ở các vị trí:
- Âm hộ (môi lớn, môi bé và vùng da xung quanh)
- Trong âm đạo (thường là sờ thấy)
- Cổ tử cung (cần dụng soi chuyên dụng)
- Dương vật (vùng đầu và toàn bộ thân)
- Hậu môn
- Trực tràng và đường tiết niệu trong (cần dụng cụ soi chuyên dụng)
- Miệng.
- Sùi mào gà khác với hạt cơm (warts) chỉ xuất hiện ở bàn tay, bàn chân, đầu gối.
- Ngứa
- Mảng hay đám gồ lên trên bề mặt da có hình dạng xù xì hoặc phẳng.
- Một hạt nhỏ đơn độc.
- Một đám sùi giống như súp lơ.
Hình dạng sùi mào gà của mỗi người khác nhau. Nếu đám sùi ở sâu trong cơ thể có thể có các dấu hiệu gợi ý:
+ Thay đổi dòng nước tiểu (bị tiểu khó, tiểu ngắt ngừng)
+ Có máu trong nước tiểu
+ Có máu trong phân.
Một số người bị nhiễm nhưng sẽ không có dấu hiệu gì. Và họ vẫn lây truyền mầm bệnh cho người khác.
Sùi mào gà chủ yếu do chủng virus 6 và 11 gây nên, ngoài ra có thể do một số ít chủng khác. Các chủng virus gây ra sùi mào gà lại hiếm khi gây ra ung thư. Virus này rất dễ lây, thông qua các hình thức:
• Tiếp xúc da - da khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo, miệng, hậu môn.
• Dùng chung “đồ chơi tình dục” (sex toys).
• Tiếp xúc với dịch tiết của đường sinh dục (gây nên lây truyền từ mẹ sang con khi sinh).
Đây là bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất. Ở Mỹ, trong độ tuổi hoạt động tình dục từ 18 - 59, có 5,6% người mắc sùi mào gà. Còn ở Bắc Âu, trong độ tuổi 18 - 45, tỉ lệ này là 10,6%.
Nếu có 3 người quan hệ tình dục với người mắc sùi mào gà sẽ có 2 người bị nhiễm và thường xuất hiện sùi sau 3 tháng.
Bác sĩ chuyên khoa sẽ nhìn bằng mắt thường, để xác định tình trạng gồ lên bề mặt. Và trong một số trường hợp có thể phải cắt một mẫu mô nhỏ đi soi dưới kính hiển vi (sinh thiết).
Các phương pháp điều trị gồm:
• Kem bôi
• Áp lạnh bằng dung dịch nitơ lỏng (-196 độ C)
• Đốt bằng tia laser
• Phẫu thuật cắt bỏ
Các biện pháp trên chỉ giúp loại bỏ tổn thương sùi mào gà nhìn thấy được chứ không loại bỏ hoàn toàn virus khỏi cơ thể nên đám sùi có thể xuất hiện trở lại. Nếu hệ miễn dịch của bạn khỏe mạnh, virus sẽ được loại bỏ hoàn toàn sau khoảng 2 năm. Ở những người bị suy yếu hệ miễn dịch thì sẽ không bao giờ loại bỏ hết virus.
Bạn có thể giảm nguy cơ lây nhiễm virus HPV bằng cách:
• Tiêm phòng vaccine HPV
• Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục với bạn tình mới.
• Khám kiểm tra các bệnh lây truyền qua đường tình dục thường xuyên.
Người mắc sùi mào gà không tăng nguy cơ mắc các loại ung thư đường sinh dục. Sùi mào gà không ảnh hưởng đến khả năng có con. Nếu phụ nữ không may bị mắc sùi mào gà, nguy cơ lây truyền cho con khi sinh thường qua ngả âm đạo là thấp.
Tuy nhiên, quan hệ tình dục không an toàn thường sẽ bị nhiễm đồng thời nhiều mầm bệnh nguy hiểm khác. Do đó cần phải xét nghiệm để loại trừ.
Bạn có thể cảm thấy stress, cô đơn, xấu hổ. Bạn cần phải giữ trong suy nghĩ rằng sùi mào gà là bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến.
Bạn cần phải chia sẻ cho đối tác biết để cùng tìm cách bảo vệ sức khỏe. Hãy liên hệ với chuyên gia nếu bạn cần sự hỗ trợ.
> Xem tài liệu hướng dẫn về sùi mào gà sinh dục của Bộ Y tế.
Nguồn tham khảo của bài viết:
1. Website CDC Hoa Kỳ (link bài viết).
2. Grennan D. Genital Warts. JAMA. 2019;321(5):520. doi:10.1001/jama.2018.20181.
3. STEBEN, Marc; GARLAND, Suzanne M. Genital warts. Best practice & research Clinical obstetrics & gynaecology, 2014, 28.7: 1063-1073.
(ThS. Bs Dương Công Bằng hiện đang công tác tại Khoa Hiếm muộn vô sinh - Bệnh viện Phụ sản quốc tế Sài Gòn).
Tags:
Tags:
Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z) là cuốn sách về kiến thức y học chuyên sâu với các từ tiếng Anh được giải thích bằng tiếng Việt giản dị, dễ hiểu, có hệ thống và bảo đảm độ tin cậy, tác giả là một nhóm nhà khoa học do Giáo sư Ngô Gia Hy làm chủ biên.
Cuốn sách nổi tiếng này của tác giả GS.TS.BS Nguyễn Chấn Hùng đã được NXB Tổng hợp TP HCM tái bản nhiều lần.
"Khi hơi thở hóa thinh không" là một cuốn hồi ký đầy xúc động và sâu sắc của Paul Kalanithi, một bác sĩ phẫu thuật thần kinh trẻ tuổi người Mỹ gốc Ấn. Anh đã viết cuốn sách trong những tháng cuối đời khi anh đối mặt với căn bệnh ung thư phổi giai đoạn cuối.
