Bệnh sốt rét lây lan mạnh nhất vào thời điểm nào?

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh sốt rét có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng.

Bệnh sốt rét là gì?

Sốt rét là một bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng Plasmodium gây ra, được lây truyền qua vết cắn của muỗi Anopheles. Đây là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất hiện nay, có tác động nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng. Người mắc bệnh sốt rét có thể xuất hiện các triệu chứng lâm sàng đặc trưng hoặc sốt không điển hình. Trong nhiều trường hợp, người bệnh có thể không được xét nghiệm máu hoặc cho kết quả âm tính, nhưng vẫn xuất hiện những triệu chứng sau:

• Sốt trong vòng 3 ngày gần đây hoặc nhiệt độ cơ thể trên 37,5 độ C.

• Không tìm thấy nguyên nhân gây sốt nào khác.

• Người bệnh từng sống hoặc có tiếp xúc với vùng có dịch sốt rét trong vòng 9 tháng gần nhất.

• Người bệnh có đáp ứng tốt trong vòng 3 ngày sau khi được điều trị bằng thuốc sốt rét.

> Những tổn thương phổ biến do sốt rét ác tính gây ra

Có hai dạng chính của bệnh sốt rét:

• Sốt rét thông thường: Biểu hiện bằng các cơn sốt kéo dài, từ sơ nhiễm với sốt cao không điển hình đến các cơn sốt điển hình với ba giai đoạn: rét run, sốt nóng, và vã mồ hôi. Một số trường hợp, người bệnh chỉ có cảm giác ớn lạnh nhẹ và gai sốt kéo dài từ 1-2 giờ, thường gặp ở những người đã mắc bệnh lâu năm.

• Sốt rét ác tính: Đây là dạng biến chứng nguy hiểm của bệnh sốt rét. Các biến chứng có thể bao gồm:

• Sốt rét biến chứng thể não: Gây rối loạn ý thức, sốt cao liên tục, đau đầu dữ dội, và tiêu chảy nhiều, với tỷ lệ tử vong từ 20-50%.

• Sốt rét biến chứng thể đái huyết cầu tố: Gây tan huyết ồ ạt, trụy tim, suy thận, và nước tiểu có màu đỏ nâu chuyển dần sang màu cà phê.

• Sốt rét biến chứng thể giá lạnh: Gây tụt huyết áp, toàn thân lạnh ngắt, da tái xanh và đổ mồ hôi nhiều.

• Sốt rét biến chứng thể tiêu hóa: Gây đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, và hạ thân nhiệt.

• Sốt rét biến chứng thể gan mật: Biểu hiện bằng triệu chứng vàng da, vàng mắt, phân và nước tiểu có màu vàng. Nếu không điều trị kịp thời, người bệnh có thể bị hôn mê.

Bệnh sốt rét có lây không?

Sốt rét là bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng Plasmodium gây ra và lây truyền chủ yếu qua muỗi Anopheles. Khi muỗi này hút máu người bệnh, ký sinh trùng sẽ được truyền sang người lành qua vết cắn. Các con đường lây truyền khác bao gồm:

• Qua muỗi: Đây là phương thức lây truyền chính của bệnh.

• Qua truyền máu: Máu có chứa ký sinh trùng sốt rét có thể lây bệnh.

• Từ mẹ sang con: Sốt rét có thể lây truyền qua nhau thai bị tổn thương.

• Qua bơm kim tiêm: Sử dụng chung kim tiêm có dính máu chứa ký sinh trùng sốt rét cũng là nguyên nhân gây lây nhiễm.

Ký sinh trùng sốt rét không tồn tại được trong môi trường bên ngoài, chỉ tồn tại trong máu hoặc cơ thể của muỗi truyền bệnh. Nếu bệnh không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra, và bệnh nhân có thể tử vong trong vòng 12 giờ.

Khi nào bệnh sốt rét lây lan mạnh nhất?

Người bệnh sốt rét vẫn có thể lây bệnh miễn là trong máu còn chứa giao bào của ký sinh trùng. Nếu không điều trị triệt để, nguồn lây bệnh có thể tồn tại trong 1-2 năm. Muỗi Anopheles, sau khi bị nhiễm ký sinh trùng sốt rét, có khả năng truyền bệnh suốt đời. Tại Việt Nam, sốt rét lây lan mạnh nhất vào các tháng 4-5 và 9-10, khi đầu và cuối mùa mưa. Riêng tháng 6-8, bệnh diễn biến chậm hơn do muỗi Anopheles phát triển kém. Ở miền Nam, bệnh sốt rét xuất hiện quanh năm, đặc biệt nhiều vào mùa mưa.