Các triệu chứng của bệnh sốt mò ở trẻ em

Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, tỷ lệ tử vong do bệnh sốt mò có thể lên tới 30%. Việc nhận biết sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ tử vong và các biến chứng nghiêm trọng.

> Kiến thức về bệnh sốt mò

Triệu chứng của bệnh sốt mò ở trẻ em

1. Thời gian ủ bệnh

Bệnh sốt mò ở trẻ em có thời gian ủ bệnh kéo dài từ 6 đến 21 ngày, trung bình là 10 đến 12 ngày.

2. Triệu chứng khởi phát

Bệnh thường bắt đầu đột ngột với biểu hiện sốt cao liên tục từ 38 đến 40 độ C, kéo dài từ 2 đến 3 tuần hoặc lâu hơn nếu không được điều trị. Một số trường hợp trẻ có thể bị rét run trong 1-2 ngày đầu, kèm theo nhức đầu nặng và đau mỏi cơ.

3. Nốt loét đặc trưng

Nốt loét đặc trưng của bệnh sốt mò thường xuất hiện ở các vùng da mềm, ẩm như bộ phận sinh dục, bẹn, nách, cổ, hoặc các vị trí bất ngờ như rốn, vành tai, mi mắt. Nốt loét thường không đau, đôi khi gây ngứa và thường chỉ có một nốt. Nốt phỏng ban đầu phát triển thành dịch đục trên nền sẩn đỏ, sau 4-5 ngày sẽ vỡ ra thành nốt có vảy màu nâu nhạt hoặc nâu sẫm. Sau đó, vảy bong để lộ nốt loét có đáy nông. Khi trẻ hết sốt, nốt loét sẽ dần liền. Một số trường hợp trẻ không có nốt loét đặc trưng.

4. Nổi hạch

Hạch nổi tại khu vực nốt loét khi trẻ bắt đầu sốt hoặc sau đó 2-3 ngày. Hạch sưng, đau là dấu hiệu để phát hiện nốt loét. Trẻ cũng có thể bị nổi hạch toàn thân nhưng sưng đau nhẹ hơn.

5. Ban dát sẩn

Sau 5-8 ngày sốt, trẻ thường xuất hiện ban dát sẩn khắp người, trừ lòng bàn tay và lòng bàn chân. Ban có thể tồn tại từ vài giờ đến 1 tuần, đôi khi có đốm xuất huyết.

6. Ho và viêm phổi

Trong tuần sốt đầu, trẻ thường bị ho nhiều. Đến cuối tuần sốt thứ 2, trẻ có thể bị viêm phổi.

7. Diễn biến bệnh

Nếu không được điều trị, sốt có thể kéo dài 2 tuần hoặc hơn, sau đó dần hạ sốt trong vài ngày. Nếu được điều trị kịp thời, trẻ thường hết sốt sau 36 giờ và hồi phục nhanh chóng.

Nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh sốt mò và điều trị kịp thời sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm và đảm bảo sức khỏe cho trẻ em.

Bệnh sốt mò ở trẻ em có nguy hiểm không?

Bệnh sốt mò ở trẻ em gây ra bởi vi khuẩn Orientia tsutsugamushi, có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Khi vi khuẩn này xâm nhập vào da, chúng nhân lên tại chỗ, tạo thành nốt sần và tiến triển thành nốt phỏng nước, sau đó là vết loét hoại tử có vảy. Vi khuẩn này sau đó tấn công hệ bạch huyết, gây viêm hạch tại chỗ rồi lan rộng ra toàn thân, làm sưng và đau hạch.

Tác động của Vi khuẩn Orientia tsutsugamushi

Vi khuẩn Orientia tsutsugamushi khi phát triển trong cơ thể sẽ gây viêm tắc mạch máu, tăng áp lực thẩm thấu thành mạch, dẫn đến thoát huyết tương, phù tổ chức và tràn dịch. Chúng có thể xâm nhập vào máu và cư trú trong các tế bào nội mạc của các mạch máu nhỏ ở nhiều cơ quan như gan, phổi, lách, thận, não, tim,… gây tổn thương nghiêm trọng.

Biến chứng nguy hiểm

Trong trường hợp nặng, nếu không được điều trị đúng cách, bệnh sốt mò ở trẻ em có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như:

• Viêm cơ tim, trụy tim mạch

• Đông máu nội mạch rải rác

• Viêm phổi nặng, suy hô hấp

• Viêm não và màng não

• Nhiễm độc gan, gan lách to, chỉ số men gan tăng cao

• Viêm thận

• Sốc nhiễm khuẩn

• Xuất huyết trong phân, nôn và ho ra máu

Diễn tiến và tái phát

Bệnh sốt mò có thể diễn tiến từ nhẹ đến phức tạp do tổn thương nhiều cơ quan. Nhiều trẻ em bị bệnh đã tử vong do không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó, thời gian phục hồi của bệnh kéo dài 1 - 2 tuần và có tỷ lệ tái phát cao, thường xuất hiện sau khi cắt sốt 5 - 14 ngày. Nguyên nhân là do thuốc chỉ có tác dụng kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn mà không tiêu diệt hoàn toàn Orientia tsutsugamushi.

Việc phát hiện sớm và điều trị tích cực là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh sốt mò. Phụ huynh cần theo dõi chặt chẽ triệu chứng và đưa trẻ đến cơ sở y tế khi có dấu hiệu bất thường để đảm bảo sức khỏe cho trẻ em.

Vì sao bệnh sốt mò ở trẻ em nguy hiểm?

Bệnh sốt mò ở trẻ em được đánh giá là rất nguy hiểm do việc chẩn đoán gặp nhiều khó khăn. Triệu chứng của bệnh thường không rõ ràng và dễ nhầm lẫn với các bệnh khác. Khi bệnh nhân bị sốt mò có vết thương lở loét, vết loét thường không gây đau ngứa và xuất hiện ở những vị trí khó phát hiện nên ít được chú ý. Đặc biệt, có đến 30% bệnh nhân bị ấu trùng mò đỏ không xuất hiện vết lở loét, khiến việc chẩn đoán trở nên phức tạp hơn. Điều này đòi hỏi bác sĩ phải có kinh nghiệm, chuyên môn cao và cần sự hỗ trợ từ công nghệ y khoa hiện đại.

Khó khăn trong chẩn đoán

Dấu hiệu ban đầu của bệnh sốt mò là sốt cao kèm theo một số triệu chứng không điển hình, làm cho việc chẩn đoán ban đầu tại y tế cơ sở gặp nhiều khó khăn. Bệnh dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác như sốt xuất huyết, sốt rét, sốt phát ban, sốt thương hàn, nhiễm virus cấp, nhiễm xoắn khuẩn vàng da, nhiễm trùng huyết, nhiễm não mô cầu,… Để xác định bệnh sốt mò, cần dựa vào vết đốt của mò và các kháng thể đặc hiệu trong máu.

Cách điều trị sốt mò ở trẻ em

Điều trị bệnh sốt mò chủ yếu là sử dụng kháng sinh đặc hiệu như chloramphenicol, tetracyclin hoặc doxycycline. Đối với trẻ em và phụ nữ có thai, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng azithromycin hoặc chloramphenicol. Các loại kháng sinh này thường phát huy hiệu quả rất nhanh, giúp bệnh nhân hết sốt và cải thiện rõ rệt toàn trạng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thuốc chỉ có tác dụng kìm khuẩn, làm giảm tốc độ phát triển của vi khuẩn trong khi chờ đợi cơ thể tạo miễn dịch. Vì vậy, bệnh nhân không được dừng kháng sinh quá sớm, đặc biệt trong những ngày đầu của sốt để tránh nguy cơ bệnh tái phát.

Bệnh sốt mò ở trẻ em đòi hỏi sự chú ý đặc biệt và can thiệp kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm và đảm bảo sức khỏe cho trẻ.

Các biện pháp phòng bệnh sốt mò ở trẻ em

Mò và ấu trùng mò thường sống ở những khu vực đất xốp, ẩm mát, và trong các khe hang, ven bờ sông, suối, nơi có bụi rậm và cây thấp. Để phòng ngừa bệnh sốt mò ở trẻ em, các bậc phụ huynh cần thực hiện các biện pháp sau:

1. Phát quang bụi rậm quanh nhà: Làm sạch các khu vực có bụi rậm xung quanh nhà để giảm nơi trú ẩn của mò.

2. Phun thuốc diệt mò: Phun tồn lưu thuốc diệt mò vào đất ẩm và các bờ bụi cây cỏ cao dưới 20cm quanh nhà, đặc biệt ở những nơi râm mát.

3. Diệt chuột theo mùa: Rắc thuốc diệt mò trước khi diệt chuột để ngăn chặn sự lây lan của ấu trùng mò.

4. Sử dụng quần áo dài tay khi dã ngoại: Khi cho trẻ đi dã ngoại, nên mặc quần áo dài tay và tránh ngồi, nằm, đặt ba lô, phơi quần áo trên bãi cỏ hay gần bờ bụi, gốc cây.

5. Tẩm quần áo bằng thuốc diệt mò: Sử dụng các loại kem xua diệt mò hoặc tẩm quần áo bằng thuốc diệt mò khi cho trẻ đi chơi ở những vùng nhiều bờ bụi, ẩm thấp.

Bệnh sốt mò ở trẻ em rất nguy hiểm và tiềm ẩn nguy cơ tử vong cao. Do đó, khi trẻ có các biểu hiện nghi ngờ mắc bệnh như sốt cao liên tục, phát ban, nổi hạch, hoặc có vết lở loét, phụ huynh nên nhanh chóng đưa trẻ đến trung tâm y tế gần nhất để thăm khám và làm xét nghiệm. Tránh tự ý dùng các loại thuốc hạ sốt kéo dài vì có thể khiến bệnh nặng thêm.

Việc phòng ngừa bệnh sốt mò không chỉ bảo vệ sức khỏe của trẻ mà còn giúp ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn Orientia tsutsugamushi. Hãy luôn chú ý và thực hiện các biện pháp phòng ngừa một cách nghiêm túc để đảm bảo an toàn cho con em mình.

(Bài viết tham khảo, biên soạn lại từ tài liệu "Bệnh sốt mò ở trẻ em rất nguy hiểm", link bài: https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/benh-sot-mo-o-tre-em-rat-nguy-hiem-vi)