Thông tin Y khoa: Xẹp phổi (Tên Tiếng Anh: Atelectasis)

Xẹp phổi một phần hay toàn bộ do tắc phế quản hay tiểu phế quản vì không khí trong phổi không thể thở ra ngoài và được hấp thu vào máu.

Sau khi xẹp, phổi mất tính đàn hồi và không thể lấy không khí, làm cho máu đi qua phổi không thể hấp thụ oxy và thải carbon dioxid.

Ở người lớn, xẹp phổi thường không đe dọa tính mạng, bởi vì phần không bị bệnh của phổi giãn rộng để bù cho phần phổi bị mất chức năng. Tuy nhiên, xẹp phổi ở trẻ sơ sinh, do chất nhầy làm tắc phế quản, có thể gây chết.

Nguyên nhân và tỷ lệ mắc bệnh

Tắc phế quản thường do một trong 4 cơ chế.

Thứ nhất, tích tụ chất nhầy trong phế quản hoặc tiểu phế quản. Có thể xảy ra sau phẫu thuật bụng hoặc ngực (làm khó ho vì đau); ở trẻ sơ sinh; trong bệnh hen; hay trong một số bệnh nhiễm trùng như ho gà ở trẻ em và viêm phế quản mạn tính ở người lớn.

Thứ hai, do hít dị vật, như hạt đậu phộng vào phế quản, thường gặp ở trẻ em hơn người lớn.

Thứ ba, khối u ác tính hoặc lành tính trong phổi có thể gây tắc phế quản.

Thứ tư, hạch bạch huyết to (gặp trong bệnh lao, các bệnh nhiễm trùng phổi khác hay vài loại ung thư) có thể chèn ép đường hô hấp.

Triệu chứng

Triệu chứng chính là khó thở. Có thể ho và đau ngực tùy theo nguyên nhân.

Chẩn đoán

Bệnh được chẩn đoán bằng khám thực thể và chụp X quang ngực.

Điều trị

Tùy theo nguyên nhân gây tắc. Nếu nguyên nhân do tích tụ chất nhầy, bệnh nhân sẽ được tập vật lý trị liệu ngực, cố gắng ho hay thở sâu và dùng dẫn lưu tư thế. Khi tắc nghẽn đã được giải quyết, phổi xẹp dần dần phồng lên, tuy nhiên vào vùng bị tổn thương vĩnh viễn hoặc thành sẹo.

Tài liệu và thông tin trong bài viết này được trích dẫn từ cuốn Từ điển Bách khoa Y học Anh Việt A-Z mà tác giả là một nhóm nhà khoa học do Giáo sư Ngô Gia Hy làm chủ biên.

Tin khác

Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z)

Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z)

Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z) là cuốn sách về kiến thức y học chuyên sâu với các từ tiếng Anh được giải thích bằng tiếng Việt giản dị, dễ hiểu, có hệ thống và bảo đảm độ tin cậy, tác giả là một nhóm nhà khoa học do Giáo sư Ngô Gia Hy làm chủ biên.

Sách y dược học  - 
Sách hay nên đọc: Cẩm nang phòng trị ung thư

Sách hay nên đọc: Cẩm nang phòng trị ung thư

Cuốn sách nổi tiếng này của tác giả GS.TS.BS Nguyễn Chấn Hùng đã được NXB Tổng hợp TP HCM tái bản nhiều lần.

Sách y dược học  - 
 Sách hay nên đọc: 'Khi hơi thở hóa thinh không' - Bác sĩ Paul Kalanithi

Sách hay nên đọc: "Khi hơi thở hóa thinh không" - Bác sĩ Paul Kalanithi

"Khi hơi thở hóa thinh không" là một cuốn hồi ký đầy xúc động và sâu sắc của Paul Kalanithi, một bác sĩ phẫu thuật thần kinh trẻ tuổi người Mỹ gốc Ấn. Anh đã viết cuốn sách trong những tháng cuối đời khi anh đối mặt với căn bệnh ung thư phổi giai đoạn cuối.

Sách y dược học  -