Bệnh đa hồng cầu nguyên phát có nguy hiểm không?

Bệnh đa hồng cầu nguyên phát là gì?

Đa hồng cầu nguyên phát là một bệnh lý trong đó có sự tăng sinh quá mức của dòng hồng cầu, thuộc nhóm các bệnh tăng sinh tủy mạn ác tính (myeloproliferative neoplasms - MPNs). Đây là một nhóm bệnh ác tính của hệ tạo máu tương đối phổ biến.

Khi số lượng tế bào hồng cầu tăng cao, máu trở nên nhớt hơn và lưu thông chậm lại. Tế bào hồng cầu có thể kết dính, hình thành cục máu đông bên trong các mạch máu.

Nếu không được điều trị kịp thời, đa hồng cầu nguyên phát có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. Lượng máu chảy chậm có thể làm giảm lượng oxy cung cấp cho tim, não và các cơ quan quan trọng khác. Cục máu đông có thể chặn hoàn toàn dòng chảy trong mạch máu, dẫn đến đột quỵ hoặc tử vong. Về lâu dài, bệnh có thể gây ra sẹo tủy xương và bệnh bạch cầu, một dạng ung thư máu khác.

Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn đa hồng cầu nguyên phát, nhưng điều trị kịp thời và đúng cách có thể kiểm soát tình trạng bệnh. Việc xét nghiệm máu định kỳ và tuân thủ đơn thuốc là cần thiết để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng do cục máu đông gây ra.

> Thông tin khái quát, chính xác về bệnh đa hồng cầu nguyên phát

Triệu chứng của bệnh đa hồng cầu nguyên phát

Đa hồng cầu nguyên phát có thể tiềm ẩn mà không gây ra bất kỳ triệu chứng nào trong nhiều năm. Khi các triệu chứng xuất hiện, chúng thường nhẹ và dễ bị bỏ qua. Bạn có thể không biết mình mắc bệnh cho đến khi xét nghiệm máu định kỳ.Việc nhận biết sớm các triệu chứng là rất quan trọng, giúp bạn bắt đầu điều trị kịp thời và dự phòng tình trạng hình thành cục máu đông cùng các biến chứng liên quan. Các triệu chứng thường gặp của đa hồng cầu nguyên phát bao gồm:

- Mệt mỏi

- Ngứa

- Khó thở khi nằm xuống

- Khó tập trung

- Giảm cân ngoài ý muốn

- Đau bụng

- Nhanh đầy bụng

- Nhìn mờ hoặc nhìn đôi

- Chóng mặt

- Suy nhược

- Đổ nhiều mồ hôi

- Chảy máu hoặc bầm tím

Khi bệnh tiến triển và máu trở nên nhớt hơn với nhiều tế bào hồng cầu, các triệu chứng nghiêm trọng hơn có thể xuất hiện, chẳng hạn như:

- Chảy máu nặng từ các vết cắt nhỏ

- Sưng khớp

- Đau xương

- Mặt đỏ

- Chảy máu nướu răng

- Cảm giác nóng rát ở bàn tay hoặc bàn chân

Hầu hết các triệu chứng này cũng có thể do bệnh khác gây ra, vì vậy việc chẩn đoán chính xác là rất quan trọng để có biện pháp điều trị phù hợp.

Bệnh đa hồng cầu nguyên phát sống được bao lâu?

Tiên lượng bệnh đa hồng cầu nguyên phát chủ yếu phụ thuộc vào việc bạn có được điều trị hay không. Điều trị kịp thời giúp giảm nguy cơ các biến chứng đe dọa tính mạng, bao gồm:

- Xơ tủy: Giai đoạn tiến triển của bệnh gây sẹo tủy xương, có thể dẫn đến gan và lá lách to.

- Đau tim: Nguy cơ tăng cao nếu không được điều trị.

- Chứng huyết khối tĩnh mạch sâu: Hình thành cục máu đông ở tĩnh mạch sâu.

- Đột quỵ do thiếu máu cục bộ: Mất nguồn cung cấp máu đến não, gây đột quỵ.

- Thuyên tắc phổi: Cục máu đông trong phổi gây nguy hiểm.

- Tử vong do xuất huyết: Chảy máu nghiêm trọng, thường từ dạ dày hoặc đường tiêu hóa.

- Tăng huyết áp tĩnh mạch của gan: Gây suy gan do áp lực tăng cao.

- Bệnh bạch cầu dòng tủy cấp tính: Ung thư máu ảnh hưởng đến các tế bào bạch cầu.

Điều trị đa hồng cầu nguyên phát giúp giảm đáng kể nguy cơ biến chứng. Mặc dù biến chứng vẫn có thể xảy ra, nhưng tỷ lệ này thấp hơn nhiều ở những người được điều trị. Chỉ có 5 đến 15% người bị bệnh tiến triển thành xơ tủy sau 15 năm, và dưới 10% phát triển bệnh bạch cầu sau 20 năm. Nhìn chung, những người điều trị có triển vọng tốt hơn so với những người không điều trị.

Chăm sóc bản thân và duy trì sức khỏe tổng thể có thể giảm nguy cơ cục máu đông. Các biện pháp bao gồm bỏ thuốc lá, duy trì hoạt động thể lực và quản lý các tình trạng sức khỏe khác như tiểu đường, huyết áp cao và bệnh tim. Những biện pháp này cũng góp phần cải thiện triển vọng sống của bạn.

Thời gian sống của mỗi cá nhân bị đa hồng cầu nguyên phát khác nhau, nhưng nhiều người tuân thủ kế hoạch điều trị có thể mong đợi sống lâu dài với ít biến chứng. Người không được điều trị thường sống dưới hai năm, tùy thuộc vào độ tuổi và sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, những người điều trị có thể sống thêm vài thập kỷ. Số năm sống trung bình sau khi chẩn đoán là ít nhất 20 năm, và có thể lâu hơn nhiều.

Đa hồng cầu nguyên phát là bệnh hiếm gặp, làm tăng nguy cơ cục máu đông và các biến chứng khác. Dù không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng bệnh có thể được điều trị hiệu quả. Nếu bạn mắc bệnh, hãy thảo luận với bác sĩ về kế hoạch điều trị phù hợp. Điều trị sớm giúp ngăn ngừa cục máu đông, giảm biến chứng và cải thiện chất lượng cũng như thời gian sống của bạn.

(Bài viết tham khảo, biên soạn lại từ tài liệu "Bệnh đa hồng cầu nguyên phát", link: https://tuoitre.vn/benh-da-hong-cau-nguyen-phat-20190605135855009.htm)