Thông tin Y khoa: Sốc phản vệ (Tên Tiếng Anh: Anaphylactic shock)

Một phản ứng dị ứng hiếm thấy, dữ dội và đe doạ tính mạng. Nó thuộc phản ứng quá mẫn typ I.

Phản ứng thường xảy ra nhất sau khi bị vết đốt của côn trùng hoặc như một phản ứng đối với một loại thuốc tiêm (ví dụ, penicillin, huyết thanh chống uốn ván, thuốc gây tê, hoặc trong khi giải mẫn cảm đối với dị ứng). Hiếm thấy hơn, phản ứng xảy ra sau khi ăn hoặc uống một số thuốc.

Sự thâm nhập của dị nguyên vào máu kích thích sản sinh một lượng lớn histamin và những chất hóa học khác tác động đến các mô của cơ thể. Mạch máu mở rộng, với giảm huyết áp nghiêm trọng bất ngờ. Những triệu chứng khác bao gồm ngứa, phát ban, co thắt phế quản, đau bụng, sưng lưỡi hoặc họng và tiêu chảy.

Sơ cứu và điều trị

Nếu một người trở nên rất mệt hoặc suy sụp sau khi bị côn trùng cắn, tiêm hoặc ăn một số thực phẩm đặc trưng, nên gọi bác sĩ ngay lập tức.

Nên đặt bệnh nhân nằm xuống và nâng hai chân để máu lưu thông dễ dàng đến não và tim. Nên tiêm adrenalin càng sớm càng tốt.

Những người trước đó đã từng có những phản ứng dị ứng nặng nên mang theo ống tiêm có chứa sắn adrenalin, như vậy họ có thể tự tiêm (nếu vẫn còn tỉnh táo) hoặc người nhà có thể tiêm kịp thời. Trong những trường hợp khác, nên chờ sự trợ giúp y tế. Nếu ngừng hô hấp hoặc tim ngừng đập, nên tiến hành hồi sức tim phổi. Cùng với adrenalin, bác sĩ cũng có thể cho dùng thuốc kháng histamin hoặc thuốc corticosteroid.

Những người bị các phản ứng phân vệ với nọc độc côn trùng có thể đáp ứng với liệu trình giải mẫn cảm mặc dù bản thân cách điều trị này có nguy cơ khởi phát phản vệ và chỉ do bác sĩ tiêm khi có adrenalin và các phương tiện cấp cứu khác.

Tài liệu và thông tin trong bài viết này được trích dẫn từ cuốn Từ điển Bách khoa Y học Anh Việt A-Z mà tác giả là một nhóm nhà khoa học do Giáo sư Ngô Gia Hy làm chủ biên.

Tin khác

Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z)

Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z)

Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z) là cuốn sách về kiến thức y học chuyên sâu với các từ tiếng Anh được giải thích bằng tiếng Việt giản dị, dễ hiểu, có hệ thống và bảo đảm độ tin cậy, tác giả là một nhóm nhà khoa học do Giáo sư Ngô Gia Hy làm chủ biên.

Sách y dược học  - 
Sách hay nên đọc: Cẩm nang phòng trị ung thư

Sách hay nên đọc: Cẩm nang phòng trị ung thư

Cuốn sách nổi tiếng này của tác giả GS.TS.BS Nguyễn Chấn Hùng đã được NXB Tổng hợp TP HCM tái bản nhiều lần.

Sách y dược học  - 
 Sách hay nên đọc: 'Khi hơi thở hóa thinh không' - Bác sĩ Paul Kalanithi

Sách hay nên đọc: "Khi hơi thở hóa thinh không" - Bác sĩ Paul Kalanithi

"Khi hơi thở hóa thinh không" là một cuốn hồi ký đầy xúc động và sâu sắc của Paul Kalanithi, một bác sĩ phẫu thuật thần kinh trẻ tuổi người Mỹ gốc Ấn. Anh đã viết cuốn sách trong những tháng cuối đời khi anh đối mặt với căn bệnh ung thư phổi giai đoạn cuối.

Sách y dược học  -