Loài người nặng gánh ung thư

Cơ quan Quốc tế Nghiên cứu Ung thư (IARC) công bố gánh nặng ung thư toàn cầu năm 2012 (gọi là Globocan 2012): có 14,1 triệu ca ung thư mới, 8,2 triệu ca tử vong

Gánh nặng ung thư toàn cầu

Cơ quan Quốc tế Nghiên cứu Ung thư (IARC) công bố gánh nặng ung thư toàn cầu năm 2012 (gọi là Globocan 2012): có 14,1 triệu ca ung thư mới, 8,2 triệu ca tử vong.

Ung thư là sát thủ mạnh tay nhất so với các bệnh khác.

5 loại ung thư thường gặp (xuất độ / 100000)*

Nam Nữ Hai giới
Phổi 34,2Vú 43,1Phổi 23,1
Tuyến tiền liệt 30,7Đại trực tràng 14,3Vú 43,1
Đại trực tràng 20,6Phổi 13,6Đại trực tràng 17,2
Dạ dày 17,4Cổ tử cung 14,0Tuyến tiền liệt 30,7
Gan 15,3Dạ dày 7,5Dạ dày 12,1

Ở đàn ông, 5 loại ung thư thường gặp là phổi, tuyến tiền liệt, đại-trực tràng, dạ dày và gan. Ở phụ nữ, 5 loại thường gặp là ung thư vú, đại - trực tràng, phối, cổ tử cung và dạ dày.

Ở cả hai giới, các loại ung thư thường gặp theo thứ tự là: phổi, vú, đại-trực tràng, tuyến tiền liệt, dạ dày, gan.

Ung thư phổi là loại thường gặp nhất (chiếm 13% tổng số), tử suất cũng chiếm vị trí đầu, tác hại của khói thuốc lá thật rõ, chủ yếu ở đàn ông. Ung thư vú đứng hàng thứ hai (11%) và là ung thư hàng đầu của phụ nữ, tỉ lệ cao ở các nước giàu, thấp ở các nước nghèo, rõ là có mối liên hệ ung thư vú và nếp sống phương Tây. Ung thư đại - trực tràng là loại thường gặp thứ ba (9,7%), chế độ ẩm thực khác nhau giải thích sự chênh lệch về nguy cơ. Ung thư tuyến tiền liệt (7,8%) thường gặp ở các nước phương Tây. Ung thư dạ dày (6,8%), hoành hành ở Đông Á (Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc), các yếu tố nguy cơ gồm nhiễm vi khuẩn H. pylori, khói thuốc lá, chế độ dinh dưỡng gồm thức ăn mặn và thiếu rau trái. Ung thư gan (5,6%) là gánh nặng ở các nước đang phát triển, rất ác, gây tử vong hàng thứ ba toàn cầu, nguy cơ thật cao ở Đông Á (Trung Quốc), kể đến Đông Nam Á, Trung và Tây Phi, gắn chặt với đại dịch viêm gan B và C, nghiện rượu nặng và nhiễm độc tố Aflatôxin. Hơn 60% số ca ung thư mới hàng năm trên toàn cầu ghi nhận ở châu Phi, châu Á, vùng Trung và Nam Mỹ, 70% tổng số tử vong toàn cầu ghi nhận ở các vùng này.

Các ung thư gây tử vong cao gồm: phổi (19,4%), gan (9,1%), dạ dày (8,8%), đại-trực tràng (8,5%), vú (6,4%).

Khoảng 1/3 số tử vong ung thư là do khói thuốc lá. Thêm khoảng một phần ba số tử vong ung thư là do các nguy cơ trong nếp sống và dinh dưỡng (ăn không lành, tăng trọng và béo phì, thiếu vận động thân thể). Một số bệnh nhiễm (virút HBV, HCV, HPV, vi khuẩn H. pylori) gây khoảng 20% tử vong ung thư ở các nước đang phát triển.

Không phải trời kêu

Ở Ấn Độ, ung thư hốc miệng (môi, lưỡi, viêm mạc má...) chiếm 30% ung thư đều cả đàn ông lẫn đàn bà do thói quen ăn trầu, têm vôi, xỉa thuốc. Cầm lá trầu têm vôi gói một miếng cau, một cục thuốc lá, bỏ vào miệng nhai, thỉnh thoảng ngậm một bên khóe miệng. Ung thư hốc miệng cũng hoành hành ở Pakistan, Bangladesh, tới xa tận vùng đảo Fiji và Papua New Guinea, nơi tục ăn trầu thịnh hành.

Ở nước Úc, ung thư da cao nhất thế giới. Màu da sáng của người Úc (hậu duệ của người da trắng từ châu u) không chịu nổi nắng cháy vùng gần xích đạo. Ít nhất hai trong ba người bị ung thư da vào khoảng tuổi 70. Tia cực tím của nắng nhiệt đới gây tổn hại phân tử DNA, làm đột biến gen của tế bào da dẫn đến ung thư.

Ở Singapore, ung thư ruột già cao vọt từ 30 năm qua.

Người Hoa ở đây có nguy cơ cao hơn người Hoa ở Hồng Kông, Thượng Hải, xấp xỉ ở phương Tây (Anh, Úc và Mỹ).

Đây là thí dụ về sự gia tăng ung thư ruột ở các nước công nghiệp do nếp sống phương Tây: chế độ ăn thiếu rau trái tươi, các thức ăn chế biến nhiều chất béo, nhiều thịt đỏ, hút thuốc, ngồi một chỗ, ít vận động và béo phì do fastfood (thức ăn nhanh).

Bệnh ung thư là gì

Bệnh ung thư là gì

Tài liệu Y học  - 
Ung thư là một nhóm bệnh gồm trên một trăm loại có chung vài đặc tính cơ bản quan trọng. Mọi loại ung thư đều dính líu đến các tế bào của cơ thể, đơn vị cơ bản của sự sống.

Tin khác

Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z)

Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z)

Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z) là cuốn sách về kiến thức y học chuyên sâu với các từ tiếng Anh được giải thích bằng tiếng Việt giản dị, dễ hiểu, có hệ thống và bảo đảm độ tin cậy, tác giả là một nhóm nhà khoa học do Giáo sư Ngô Gia Hy làm chủ biên.

Sách y dược học  - 
Sách hay nên đọc: Cẩm nang phòng trị ung thư

Sách hay nên đọc: Cẩm nang phòng trị ung thư

Cuốn sách nổi tiếng này của tác giả GS.TS.BS Nguyễn Chấn Hùng đã được NXB Tổng hợp TP HCM tái bản nhiều lần.

Sách y dược học  - 
 Sách hay nên đọc: 'Khi hơi thở hóa thinh không' - Bác sĩ Paul Kalanithi

Sách hay nên đọc: "Khi hơi thở hóa thinh không" - Bác sĩ Paul Kalanithi

"Khi hơi thở hóa thinh không" là một cuốn hồi ký đầy xúc động và sâu sắc của Paul Kalanithi, một bác sĩ phẫu thuật thần kinh trẻ tuổi người Mỹ gốc Ấn. Anh đã viết cuốn sách trong những tháng cuối đời khi anh đối mặt với căn bệnh ung thư phổi giai đoạn cuối.

Sách y dược học  -