Cách điều trị bệnh thương hàn

Bệnh thương hàn là một bệnh truyền nhiễm cấp tính lây qua đường tiêu hóa, do vi khuẩn Salmonella typhi và Salmonella paratyphi gây ra. Biểu hiện lâm sàng của bệnh là hội chứng nhiễm khuẩn nhiễm độc toàn thân, kèm theo tổn thương đặc hiệu tại đường tiêu hóa. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể diễn biến phức tạp, gây nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí dẫn đến tử vong.

> Tổng quan về bệnh thương hàn

Triệu chứng của bệnh thương hàn

Bệnh thương hàn lây truyền qua đường ăn uống bởi nước hay thức ăn bị nhiễm vi khuẩn. Bệnh nhân bị bệnh cấp tính có thể lây ra môi trường nước xung quanh qua phân, với nồng độ vi khuẩn rất cao trong giai đoạn cấp.

Sau khi nhiễm bệnh 7 - 15 ngày, người bệnh sẽ trải qua thời gian ủ bệnh không có biểu hiện gì. Sau đó, các triệu chứng quan trọng sẽ xuất hiện:

1. Sốt cao: Triệu chứng quan trọng và hằng định là sốt cao liên tục 39 – 40 độ C, sốt hình cao nguyên và sốt nóng là chủ yếu. Các biểu hiện thần kinh có thể từ nhức đầu, mất ngủ, ù tai, nói ngọng đến nằm bất động, li bì, mê sảng hoặc hôn mê (hiếm gặp).

2. Hồng ban: Xuất hiện các ban dát nhỏ 2 - 3mm, màu hồng thường mọc ở bụng, mạn sườn và ngực.

3. Tổn thương gan: Gan to mềm, bụng trướng nhẹ, đau dọc hố chậu phải, đi ngoài khoảng 5 - 6 lần/ngày, phân màu vàng nâu, đặc biệt mùi rất khắm.

4. Lưỡi phủ rêu: Rìa lưỡi đỏ, giữa lưỡi phủ một lớp rêu màu trắng hoặc xám.

5. Mạch chậm: Mạch chậm tương đối so với huyết áp, huyết áp thấp.

Bệnh phó thương hàn: Bệnh phó thương hàn (paratyphoid fever) có triệu chứng lâm sàng tương tự như bệnh thương hàn nhưng nhẹ hơn và tỷ lệ tử vong thấp hơn nhiều.

Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh thương hàn. Chăm sóc y tế đúng cách và tuân thủ liệu trình điều trị sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng và bảo vệ sức khỏe người bệnh.

Biến chứng nguy hiểm của bệnh thương hàn và cách điều trị

Bệnh thương hàn là một trong những bệnh truyền nhiễm qua đường tiêu hóa có nhiều biến chứng nguy hiểm nhất. Những biến chứng này có thể do độc tố, bội nhiễm vi khuẩn khác hoặc tai biến từ việc sử dụng kháng sinh.

Các biến chứng thường gặp

1. Xuất huyết tiêu hóa: Xảy ra ở khoảng 15% các trường hợp, với các triệu chứng như vã mồ hôi, da xanh, niêm mạc nhợt, đi ngoài phân đen, mạch nhanh nhỏ, huyết áp tụt.

2. Thủng ruột: Tỷ lệ gặp từ 1 - 3%, gây đau bụng dữ dội và cần can thiệp y tế ngay lập tức.

3. Biến chứng tim mạch: Bao gồm viêm cơ tim và trụy tim mạch.

4. Viêm túi mật và viêm gan: Do ảnh hưởng của vi khuẩn đến hệ tiêu hóa.

5. Viêm não màng não: Gây ra các triệu chứng nghiêm trọng về thần kinh.

6. Viêm cầu thận và viêm đài bể thận: Ảnh hưởng đến chức năng thận.

> Bệnh thương hàn có nguy hiểm không?

Phương pháp điều trị và dự phòng

Điều trị bệnh thương hàn chủ yếu dựa vào kháng sinh. Các loại kháng sinh hiệu quả bao gồm nhóm quinolon thế hệ hai như ciprofloxacin, cùng với cefalosporin và chloramphenicol. Ciprofloxacin là kháng sinh được ưu tiên nhờ khả năng hấp thu nhanh qua đường tiêu hóa và hiệu quả cao.

Các biện pháp hỗ trợ điều trị:

• Bù nước và điện giải: Sử dụng dung dịch oresol để chống mất nước và điện giải, rất quan trọng vì bệnh nhân thường sốt cao.

• Trợ tim mạch và sinh tố an thần: Giúp hỗ trợ chức năng cơ thể trong quá trình điều trị.

Oresol thường được sử dụng để bù nước và điện giải, với 1 gói pha trong 1 lít nước sôi để nguội, uống liên tục trong ngày. Có thể thay thế bằng viên hydrit, mỗi lần uống 1 viên pha vào 200ml nước.

Biện pháp dự phòng

1. Cải thiện vệ sinh môi trường: Kiểm soát nước, chất thải và cống rãnh, khử trùng nguồn nước.

2. Cách ly và xử lý chất thải của bệnh nhân: Kiểm soát và điều trị người lành mang trùng.

3. Sát khuẩn môi trường: Sử dụng dung dịch cloramin B, vôi bột ở những vùng bị lũ lụt hoặc ô nhiễm nặng.

4. Tiêm phòng bằng vaccine: Tiêm phòng thương hàn ở những nơi bệnh thường xuyên xảy ra, nhắc lại sau 2 - 5 năm tùy loại vaccine.

Hiểu rõ về các biến chứng và phương pháp điều trị của bệnh thương hàn là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa hiệu quả. Việc tuân thủ điều trị y tế và áp dụng các biện pháp dự phòng sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng và bảo vệ cộng đồng khỏi căn bệnh nguy hiểm này.

(Bài viết tham khảo, biên soạn lại từ tài liệu "Thuốc dự phòng và điều trị bệnh thương hàn", link gốc: https://suckhoedoisong.vn/thuoc-du-phong-va-dieu-tri-benh-thuong-han-1695594.htm)