Thông tin Y khoa: Lo âu (Tên Tiếng Anh: Anxiety)

Trạng thái cảm xúc không hài lòng, được xếp từ bứt rứt, khó chịu nhẹ đến sợ hãi dữ dội.

Bệnh nhân lo âu thường có cảm giác tính mạng bị đe dọa mặc dù không có sự đe dọa nào, và có vài triệu chứng tâm thần và thực thể. Lo lắng chuyển thành một triệu chứng khi nó bắt đầu hạn chế suy nghĩ và làm rối loạn các hành động bình thường hàng ngày.

Triệu chứng và dấu hiệu

Triệu chứng thực thể thường nhất có liên quan đến ngực, bao gồm đánh trống ngực, đau nhói như dao đâm, có cảm giác khó thở và không đủ không khí, có khuynh hướng thở dài hay sâu (xem Hyperventilation - Tăng không khí).

Căng cơ dẫn đến đau đầu, co thắt cổ, đau lưng, nắm quá chặt và không thể giãn ra được. Bất an, run tay không ngừng và thường gặp cảm giác mệt mỏi. Cảm giác kim châm hay co thắt cánh tay đôi khi theo sau sự tăng không khí.

Các triệu chứng tiêu hóa bao gồm khô miệng, tiêu chảy, buồn nôn, mất cảm giác thèm ăn, ợ liên tục và khó nuốt. Một số bệnh nhân có thể có cảm giác nôn và đau nhiều giống như người bệnh nặng.

Các triệu chứng khác gồm đổ mồ hôi, đỏ mặt, xanh xao, chóng mặt, đầu óc quay cuồng, ngáp, muốn đi tiểu và đại tiện.

Bệnh nhân thường có cảm giác có điều gì sắp xảy ra. Họ lo sợ rằng họ bị mắc bệnh mạn tính và nguy hiểm hay lo lắng về sức khỏe của gia đình và bạn bè. Lo âu thường đưa đến sự phụ thuộc vào người khác, kích động, có cảm giác mệt mỏi, và trạng thái dễ thất vọng.

Không thư giãn được có thể làm khó ngủ, thức suốt đêm và thường thấy ác mộng.

Các triệu chứng lạ nhưng thường gặp là mất nhân cách (cảm giác bị tách ra khỏi thế giới xung quanh).

Những triệu chứng này có thể xuất hiện đột ngột và tồn tại trong khoảng thời gian dài khiến bệnh nhân sợ rằng họ bị mất trí.

Triệu chứng lo âu thường có nguyên nhân do rối loạn lo âu, hoặc một phần của một rối loạn tâm thần, như bệnh tưởng, trầm cảm hoặc một dạng rối loạn tâm lý - tình dục.

Nguyên nhân

Có ba giả thuyết về nguyên nhân của lo âu. Các đánh giá sinh lý học cho thấy những người lo lắng có sự gia tăng thức tỉnh trong hệ thần kinh trung ương, làm cho bệnh nhân phản ứng sôi nổi hơn và thích ứng chậm hơn đối với sự việc. Điều này sinh ra các triệu chứng thực thể như đánh trống ngực khiến họ không yên tâm và càng lo lắng.

Các giả thuyết tâm lý xuất phát từ Frend, ông cho rằng lo âu có nguồn gốc từ những điều bị kiềm chế và không giải quyết được từ thời thơ ấu.

Ban đầu người ta cho rằng lo âu có nguyên nhân do những nhu cầu tình dục không được thỏa mãn, nhưng ngày nay, với sự hiểu biết sâu sắc hơn về tầm quan trọng của ràng buộc và xa cách giữa cha mẹ - con cái đã dẫn đến những lý thuyết giải thích lo âu có nguyên nhân do sợ mất đối tượng được yêu thích. Mâu thuẫn trong tiềm thức cũng gây lo âu.

Các nhà tâm thần học mô tả lo âu như là sự đáp ứng đối với đau hoặc rối loạn tâm thần. Ban đầu lo âu hướng con người đến việc cải tiến hành động, nhưng dần dần, lo âu trở thành thói quen có điều kiện ăn sâu không kiểm soát được, và hơi khó khăn là đã xảy ra. Lo âu trở thành sút giảm hiệu suất hành động và suy nghĩ.

Điều trị

Có thể trợ giúp những người bị lo âu bằng cách trấn an hoặc hướng dẫn, khuyên bảo, và, trong những trường hợp nặng, điều trị bằng liệu pháp tâm lý hoặc bằng thuốc.

Tài liệu và thông tin trong bài viết này được trích dẫn từ cuốn Từ điển Bách khoa Y học Anh Việt A-Z mà tác giả là một nhóm nhà khoa học do Giáo sư Ngô Gia Hy làm chủ biên.

Tin khác

Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z)

Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z)

Từ điển Bách khoa Y học Anh - Việt (A - Z) là cuốn sách về kiến thức y học chuyên sâu với các từ tiếng Anh được giải thích bằng tiếng Việt giản dị, dễ hiểu, có hệ thống và bảo đảm độ tin cậy, tác giả là một nhóm nhà khoa học do Giáo sư Ngô Gia Hy làm chủ biên.

Sách y dược học  - 
Sách hay nên đọc: Cẩm nang phòng trị ung thư

Sách hay nên đọc: Cẩm nang phòng trị ung thư

Cuốn sách nổi tiếng này của tác giả GS.TS.BS Nguyễn Chấn Hùng đã được NXB Tổng hợp TP HCM tái bản nhiều lần.

Sách y dược học  - 
 Sách hay nên đọc: 'Khi hơi thở hóa thinh không' - Bác sĩ Paul Kalanithi

Sách hay nên đọc: "Khi hơi thở hóa thinh không" - Bác sĩ Paul Kalanithi

"Khi hơi thở hóa thinh không" là một cuốn hồi ký đầy xúc động và sâu sắc của Paul Kalanithi, một bác sĩ phẫu thuật thần kinh trẻ tuổi người Mỹ gốc Ấn. Anh đã viết cuốn sách trong những tháng cuối đời khi anh đối mặt với căn bệnh ung thư phổi giai đoạn cuối.

Sách y dược học  -