Cách điều trị bệnh uốn ván hiệu quả

Nguyên tắc điều trị bệnh uốn ván

Bệnh uốn ván là một căn bệnh nghiêm trọng ảnh hưởng lớn đến hệ thần kinh do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra. Vi khuẩn này có thể xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương hở, dẫn đến tình trạng cứng và tê liệt ở các mô cơ. Clostridium tetani tồn tại phổ biến trong môi trường sống, đặc biệt ở những nơi vệ sinh kém như cống rãnh, đất cát, phân gia súc, gia cầm, và dụng cụ y tế không được tiệt trùng kỹ lưỡng.

Vi khuẩn này xâm nhập vào cơ thể thông qua các vết thương nhỏ, rách da, hoặc bị nhiễm từ các ống tiêm hoặc vết côn trùng cắn. Các vết thương thường bị bỏ qua như vết rách nhỏ do mảnh gỗ, dẫm phải kim loại, hay gai, là nguồn lây nhiễm phổ biến nhất.

Những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh uốn ván bao gồm người chưa tiêm phòng, người tiêm chích ma túy, và những người có hệ miễn dịch suy giảm.

> Thông tin chi tiết về bệnh uốn ván

Bệnh uốn ván và những biến chứng nguy hiểm

Bệnh uốn ván có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như:

• Co thắt họng và thanh quản gây ngạt thở, ngừng thở, sặc, và trào ngược dịch dạ dày vào phổi.

• Ứ đọng đờm dãi do tăng tiết, khó nuốt và phản xạ ho khạc yếu.

• Suy hô hấp do các cơn co giật kéo dài.

• Viêm phế quản, viêm phổi, nhiễm khuẩn ở vết mở khí quản, viêm nơi tiêm truyền tĩnh mạch, nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm khuẩn huyết, và viêm xoang.

• Rối loạn nước và điện giải, suy thận.

• Suy dinh dưỡng, cứng khớp, loét vùng tỳ đè, giảm tri giác do thiếu oxy kéo dài, và đứt lưỡi do cắn phải gãy răng.

> Các triệu chứng của bệnh uốn ván ở người lớn

Nguyên tắc điều trị bệnh uốn ván

Việc điều trị sớm bệnh uốn ván là rất quan trọng. Bệnh nhân cần được điều trị và theo dõi tại bệnh viện. Các nguyên tắc điều trị bao gồm:

• Đảm bảo môi trường yên tĩnh và tránh kích thích bệnh nhân.

• Sử dụng kháng sinh để tiêu diệt trực khuẩn uốn ván.

• Trung hòa độc tố uốn ván trong máu bằng kháng độc tố.

• Khống chế tình trạng co cứng cơ, co giật và rối loạn thần kinh thực vật.

• Duy trì chức năng sống qua các biện pháp điều trị hỗ trợ.

Các thuốc sử dụng trong điều trị uốn ván

1. Kháng sinh

• Tác dụng: Kháng sinh giúp làm chậm sự tiến triển của bệnh bằng cách tiêu diệt vi khuẩn Clostridium tetani. Tuy nhiên, kháng sinh không thể tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn mà chỉ phòng ngừa các vi khuẩn bội nhiễm.

• Thuốc thường dùng: Metronidazol, cephalosporin…

• Tác dụng phụ: Buồn nôn, nôn, chán ăn, đau bụng, ngứa, phát ban…

2. Liệu pháp huyết thanh kháng độc tố uốn ván

• Tác dụng: Giúp loại bỏ độc tố tetanospasmin, ngăn chặn độc tố tấn công mô thần kinh, và giảm tỷ lệ tử vong.

• Tác dụng phụ: Nổi mề đay, ngứa, phù, khó thở, giảm huyết áp, viêm thận, và sốc phản vệ.

3. Thuốc an thần

• Tác dụng: Kiểm soát co thắt cơ và các chức năng hệ thần kinh, sử dụng diazepam, lorazepam, thiopental…

• Tác dụng phụ: Buồn ngủ, chóng mặt, mờ mắt, suy giảm khả năng nhận thức, phản xạ suy giảm, khó tập trung…

Ngoài ra, có thể sử dụng thuốc điều trị rối loạn thần kinh thực vật như: thuốc ức chế beta giao cảm, morphine sulfate, atropine, và clonidine, cùng các biện pháp gây mê sâu.

Lưu ý khi điều trị bệnh uốn ván

• Xử lý đúng cách các vết thương, dù lớn hay nhỏ, bằng cách rửa sạch và sát khuẩn để loại bỏ chất bẩn.

• Tránh tự điều trị các vết thương bằng rắc thuốc bột hoặc đắp thuốc. Bệnh nhân cần đến cơ sở y tế để được điều trị đúng cách.

• Điều trị uốn ván cần thời gian, bệnh nhân cần kiên trì tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ.

• Sử dụng vaccine gây miễn dịch chủ động cho bệnh nhân sau khi phục hồi.

• Bù nước và điện giải, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ.

• Đảm bảo thông thoáng đường thở, hút đờm dãi, và tránh ăn uống qua miệng để ngăn ngừa sặc.

• Vật lý trị liệu để phòng ngừa cứng cơ và các biến chứng khác.

Việc điều trị kịp thời và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ là yếu tố quyết định đến sự phục hồi của bệnh nhân bị uốn ván.

(Bài viết tham khảo, biên soạn lại từ tài liệu "Điều trị uốn ván như thế nào?" - tác giả: DS. Hoàng Vân, Bệnh viện Trung ương Huế, link bài: https://suckhoedoisong.vn/dieu-tri-uon-van-nhu-the-nao-169240614103208707.htm)